NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
154 - (1221) حدثنا
محمد بن
المثنى وابن
بشار. قال ابن
المثنى: حدثنا
محمد بن جعفر.
أخبرنا شعبة
عن قيس بن مسلم،
عن طارق بن
شهاب، عن أبي
موس قال:
قدمت
على رسول الله
صلى الله عليه
وسلم وهو منيخ
بالبطحاء.
فقال لي:
"أحججت ؟" فقلت:
نعم . فقال: "بم
أهللت ؟" قال
قلت: لبيك بإهلال
كإهلال النبي
صلى الله عليه
وسلم. قال:
"فقد أحسنت. طف
بالبيت
وبالصفا
والمروة.
وأحل" قال:
فطفت بالبيت
وبالصفا
والمروة. ثم
أتيت
امرأة من بني
قيس. ففلت
رأسي. ثم
أهللت بالحج.
قال: فكنت
أفتي به
الناس. حتى
كان في خلافة
عمر رضي الله
عنه. فقال له
رجل: يا أبا موسى!
أو: ياعبدالله
بن قيس ! رويدك
بعض فتياك. فإنك
لا تدري ما
أحدث أمير
المؤمنين في
النسك بعدك.
فقال: يا أيها
الناس ! من كنا
أفتيناه فتيا فليتئد.
فإن أمير
المؤمنين
قادم عليكم.
فبه فائتموا.
قال: فقدم عمر
رضي الله عليه
وسلم. فذكرت
ذلك له. فقال:
إن نأخذ بكتاب
الله فإن كتاب
الله يأمر
بالتمام. وإن
نأخذ بسنة
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم فإن رسول
الله صلى الله
عليه وسلم لم
يحل حتى بلغ
الهدي محله.
[ش
(رويدك بعض
فتياك) أي
ارفق قليلا
وأمسك عن الفتيا.
(فليتئد) أي
فليتأن ولا يعجل.
وهو افتعال من
التؤدة، وزان رطبة].
{154}
Bize
Muhammedü'bnü'l-Müsennâ ile İbni Beşşâr rivayet ettiler. Îbnül-Müsennâ
(Dediki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivayet etti. (Dediki): Bizj Şu'be, Kays b.
Müslim'den, o da Târik b. Şihâb'dan, o da Ebû Musa'dan naklen haber verdi. Ebû
Mûsâ şöyle demiş:
Resulullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) Bathâ'da mola verdiği bir sırada yanına vardım. Bana:
— «Hacc ediyor musun?»
diye sordu. Ben:
— «Evet!» cevâbını verdim.
— «Neye niyetlendin?»
buyurdu. Ben:
— «Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in niyeti
gibi niyetlenerek: Lebbeyk dedim;» cevâbını verdim.
— «İyi etmişsin. Beyt-i şerif ile Safa ve
Merve'yi tavaf et de ihramdan çık!» buyurdular.
Bunun üzerine ben,
Beyt-i Şerifi ve Safa ile Merve'yi tavaf ettim. Sonra Beni Kays'dan bir kadının
yanına vardım da başım bitlendi. Bi'l-âhara hacca niyet ettim. Başkalarına da
böyle fetva verirdim.
Ömer (Radiyallahu anh)
hilâfete geçince bir adam:
— Yâ Ebâ Mûsâ! — yahut yâ Abdallah b. Kays! —
Bir fetvan hususunda biraz ağır ol! Çünkü sen, Emîrü'l-Mümininin hacc
ibâdetleri hakkında senin gıyabında ne ihdas ettiğini bilmiyorsun! dedi. Bunun
üzerine ben:
— Ey cemâat! Biz, kime bir fetva verdikse, o
kimse teenî ile hareket etsin! Çünkü Emîri'l-Mü'miııîn yanınıza gelmektedir.
Siz, ancak ona uyun! dedim.
Müteakiben Ömer
(Radiyallahu anh) geldi. Ben, bunu ona anlattım da:
— Eğer Allah'ın kitabı
ile amel edeceksek Kîtâbullah tamamlamayı emrediyor. Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in sünnetiyle amel edersek o da hedy kurbanı yerini buluncaya
kadar ihramdan çıkmamıştır; dedi.
(1221) وحدثناه
عبيدالله بن
معاذ. حدثنا
شعبة، في هذا
الإسناد،
نحوه.
{…}
Bize, bu hadisi
Ubeydullab b. Muâz da rivayet etti. (Dediki): Bize babam, rivayet: etti.
(Dediki): Bize, Şu'be bu isnâdda bu hadîsin mislini rivayet etti.
155 - (1221) وحدثنا
محمد بن
المثنى. حدثنا
عبدالرحمن
(يعني ابن
مهدى) حدثنا
سفيان عن قيس،
عن طارق بن شهاب،
عن أبي موس
رضي الله عنه.
قال:
قدمت على
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم وهو منيخ
بالبطحاء.
فقال: "بم
أهللت ؟" قال
قلت: أهللت بإهلال
النبي صلى
الله عليه
وسلم. قال: "هل
سقت من هدي ؟"
قلت: لا. قال:
"فطف بالبيت
وبالصفا والمروة.
ثم حل" فطفت
بالبيت
وبالصفا
والمروة. ثم
أتيت امرأة من
قومي فمشطتني وغسلت
رأسي. فكنت
أفتي الناس
بذلك في إمارة
أبي بكر
وإمارة عمر.
فإني لقائم
بالموسم إذ
جاءني رجل
فقال: إنك لا
تدري ما أحدث
أمير
المؤمنين في
شأن النسك.
فقلت: أيها
الناس ! من كنا
أفتيناه بشيء
فليتئد
فهذا أمير
المؤمنين قادم
عليكم. فبه
فائتموا. فلما
قدم قلت: يا أمير
المؤمنين !
ماهذا الذي
أحدثت في شأن
النسك ؟ قال:
إن نأخذ بكتاب
الله فإن الله
عزوجل قال: {وأتموا
الحج
والعممرة لله}
[ /البقرة/
الآية 196] وإن
نأخذ بسنة
نبينا عليه
الصلاة
والسلام، فإن النبي
صلى الله عليه
وسلم
لم يحل حتى نحر
الهدي.
{155}
Bize Muhammedü'bnu'I-Müsennâ
rivayet etti. (Dediki): Bize, Abdurrahmân yâni İbni Mehdi rivayet etti.
(Dediki): Bize, Süfyâa. Kays'dan, o da Târik b. Şihâb'dan, o da Ebû Mûsâ
(Radiyallahu anh) dan naklen rivâyet etti. Şöyle demiş:
«Resulullah (Sallallahu Aleyhi
ve Sellem) Bathâ'da mola verirken yanına vardım:
— Neye niyetlendin? diye
sordu. Ben ;
— Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in
niyetlendiğine niyet ettim! dedim.
— Kurban gönderdin mi? diye sordu.
— Hayır! dedim.
— Oyle is» Beyti ve Safa
ile Merveyt tavaf et de sonra ihramdan çık! buyurdular.
Bunun üçerine ben, Beyti
ve Safa ile Merve'yi tavaf ettim. Sonra kavmimden bir kadının yanına vardım.
Kadın benim saçımı taradı ve başımı yıkadı. Artık Ebû Bekir ile Ömer'in
hilâfetleri zamânın da halka bu şekilde fetva veriyordum.
Bir defa hacc mevsiminde
ayakta bulunduğum bir sırada anîden bana bir adam gelerek:
— «Sen, Emîri'l-Mü'minîn'in hacc ibâdetleri
hakkında ne ihdas ettiğini biimezsin.» dedi.
Bunun üzerine ben de:
— «Ey halk! Biz, kime bir fetva vermişsek teenî
ile hareket etsin! işte Emîri'I-Müminin yanınıza geliyor. Siz, ancak ona uyun!»
dedim. Ömer (Radiyallahu anh) geldiği vakit (kendisine) :
— «Yâ Emîre'l-Mü'minîn! Hacc ibâdetleri
hakkında ihdas ettiğin nedir?» diye sordum, Ömer (Radıyallahu anh) :
— «Eğer Kitâbullah ile amel edersek Allah (Azze
ve Celle): (Allah için hacc ile umreyi tamamlayın! [ Bakara 196 ] buyuruyor. Nebiimiz (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'in sünnetiyle amel edersek şüphesiz ki Peygamber (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem) kurban kesmedikçe ihramdan çıkmamıştır.» dedi.
156 - (1221) وحدثني
إسحاق بن
منصور وعبد بن
حميد. قالا:
أخبرنا جعفر
بن عون.
أخبرنا أبو
عميس عن قيس
بن مسلم، عن طارق
بن شهاب، عن
أبي موس رضي
الله عنه قال:
كان
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بعثني
إلى اليمن.
قال: فوافقته
في العام الذي
حج فيه. فقال لي
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم: " يا أبا
موسى ! كيف قلت
حين أحرمت ؟ "
قال قلت: لبيك
إهلالا
كإهلال النبي
صلى الله عليه
وسلم. فقال: "
هل سقت هديا ؟
" فقلت: لا. قال: "
فانطلق فطف
بالبيت وبين
الصفا
والمروة. ثم
أحل " ثم ساق
الحديث بمثل
حديث شعبة
وسفيان
{156}
Bana İshâk b. Mansûr ile
Abd b. Humeyd rivayet ettiler. (Dedilerki): Bize Ca'fer b. Avn haber verdi. (Dediki):
Bize Ebû Umeys, Kays b. Müslim'den, o da Târik b. Şihâb'dan, o da Ebû Mûsâ
(Radiyallahu anh)'dan naklen haber verdi. Ebû Mûsâ şöyle demiş:
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem), beni Yemen'e göndermişti. Kendisiyle, haccettiği yıl
buluştum. Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem), bana:
— «Yâ Ebâ Mûsâ! İhram'a girerken nasıl dedin?»
diye sordu. Ben:
— «Nebi {Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'in niyeti
gibi niyet ederek: Lebbeyk, dedim.» cevâbını verdim.
— «Kurban gönderdin mi?»
diye sordu.
— «Hayır!» dedim.
— «Öyle îse git. Beyti ve Safa ile Merve
orasını tavaf et de sonra ihram'dan çık!» buyurdular.
Râvi, bu hadîsi Şu'be
ile Süfyân hadîsi gibi nakletmiştir.
İzah 1222 de